Họ Culi ( pháp danh khoa học Lorisidae ) là má»™t họ linh trưởng nằm trong phân bá»™ Linh trưởng mÅ©i cong Strepsirrhini . Các loài trong họ này di chuyển bằng cả 4 chân chậm chạp và không biết nhảy nhÆ° các loài linh trưởng khác . Chúng di chuyển rất chậm và nhẹ nhàng để tránh các loài thú dữ và tiếp cận con mồi má»™t cách nhẹ nhàng ,kín Ä‘áo . Culi có Ä‘uôi rất ngắn , tai nhỏ và thân dài , chân trÆ°á»›c có chiều dài tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng vá»›i chân sau . Mắt cá và cổ chân có thể cá»­ Ä‘á»™ng linh hoạt , ngón cái nằm ở vị trí đối diện hÆ¡n vá»›i các ngón tay còn lại so vá»›i các loài linh trưởng khác . Vá»›i đặc Ä‘iểm này ,Culi có khả năng cầm nắm khá chắc chắn . Các mạch đặc biệt lÆ°u giữ máu ở tay và chân giúp cho Culi có khả năng co cÆ¡ và cầm nắm chặt vào các cành cây hàng giờ mà không bị mỏi .
    Có 6 loài Culi trên Thế Giá»›i . Việt Nam có 2 loài Culi đều thuá»™c má»™t giống .

    Tại Việt Nam,Culi hay bị săn bắt để làm thuốc . Chúng ta phải kịch liệt phản đối hành Ä‘á»™ng này, nhằm bảo vệ loài Culi Ä‘ang đứng trÆ°á»›c nguy cÆ¡ tuyệt chủng các bạn nhé !

Tên khoa học : Nycticebus coucang ( Boddaert,1785 )    - Tên tiếng Anh : Slow Loris
Các tên khác : Cù lần, Khỉ gió, Xấu hổ ( Việt ), Linh kè ( Tày ), Na nhún ( Nùng ), Mong lì ( Mường ), Lình lom ( Thái ).
Họ Cu Li : Loricidae     -     Bá»™ Linh trưởng : Primates
Đặc điểm nhận dạng :
   Culi Lá»›n  nặng khoảng 1 kg , dài thân 26 - 31 cm, dài Ä‘uôi 19 - 40 cm . Đầu tròn, trên đỉnh đầu có sọc màu nâu sẫm. Mắt trố to, xung quanh hai mắt có vòng lông màu nâu đỏ. Từ trên đỉnh đầu có 2 sọc nhỏ màu nâu nhạt chạy xuống dÆ°á»›i mắt. Từ hai gốc tai có vệt lông màu nâu nhạt chạy lên đỉnh đầu theo sống lÆ°ng xuống phía dÆ°á»›i . Lông mịn màng có màu vàng đỏ. Ngá»±c thường có màu xám tro. Bụng màu hÆ¡i vàng nhạt. Hông và chân sau có màu đỏ hoe.Ngón tay trỏ nhỏ , ngón chân thứ hai có vuốt
Tập tính - sinh thái :
    Culi Lá»›n hoạt Ä‘á»™ng về Ä‘êm. Ban ngày ngủ trên cây cuá»™n tròn, mặt cúi vào trong lòng. Chúng thường làm tổ trên các hốc cây . Culi Lá»›n trưởng thành sau 21 tháng. Thời gian mang thai khoảng 191 ngày. Tuổi thọ kéo dài khoảng 20 năm.
   Thức ăn của chủ yếu là các loại quả cây, má»™t số loài Ä‘á»™ng vật nhỏ nhÆ° thằn lằn và côn trùng.
   Culi Lá»›n thích sống ở bìa rừng , nÆ¡i chúng có thể bắt được nhiều côn trùng làm thức ăn
Phân bố :
   - Thế giá»›i : BănglaÄ‘ét ,Mianma, Trung Quốc, Lào, Campuchia, Thái Lan , Malaixia , InÄ‘ônêxia
   - Việt Nam : Các tỉnh phía Bắc tá»›i Gia Lai, Kon Tum ...
Tình trạng bảo tồn :
   - Thế giá»›i :Sách đỏ IUCN phân hạng sẽ nguy cấp : VU
   - Việt nam : Sách đỏ Việt Nam phân hạng sẽ nguy cấp : VU A1c,d

Tên khoa học : Nycticebus pygmaeus ( Bonhote,1907 )    - Tên tiếng Anh : Pygmy Loris
Các tên khác : Cù lần, Cu li lùn ( Việt ), Tu lình kè ( Tày ), Tu lình don ( Thái ), Mong lì ( Mường )
Họ Cu Li : Loricidae     -     Bá»™ Linh trưởng : Primates
Đặc điểm nhận dạng :
   Culi Nhỏ kích thÆ°á»›c nhỏ hÆ¡n Culi Lá»›n, chiều dài thân chỉ từ 21- 29 cm, nặng khoảng 0,6 kg . LÆ°ng màu vàng đậm . Xung quanh mắt có hai vòng tròn lông màu nâu vàng. Có hai dải lông màu nâu sẫm chạy từ đỉnh đầu xuống trên 2 mắt. Từ hai  gốc tai có hai vệt rá»™ng màu nâu đỏ chạy từ trên đỉnh đầu và nối vá»›i nhau. Lông mềm mại màu hung nâu xen kẽ ít lông trắng bạc . Dọc sống mÅ©i có vệt trắng . Dọc sống lÆ°ng không có sọc hoặc rất mờ , bụng trắng vàng ánh bạc . Ngón chân thứ 2 có vuốt, các ngón chân khác có móng .
Tập tính - sinh thái :
    Culi Nhỏ sống Ä‘Æ¡n. Leo trèo khá song Ä‘i lại chậm chạp . Tính trầm lặng và nhút nhát .Chúng có khả năng treo người mình trên cành cây và dùnh hai tay để cầm thức ăn. Khi gặp  kẻ thù ,chúng thường nấp mình sau cành cây rồi lấy hai tay che kín mặt .
    Culi Nhỏ ăn côn trùng ( cào cào,châu chấu, gián...), chin non,trứng chim và má»™t số loại quả mềm.
    Mùa sinh sản của chúng từ tháng 10 đến tháng 12 , thời gian mang thai khoảng 188 ngày .Má»—i năm đẻ 1 lứa , má»—i lứa đẻ 1 con. Tuổi thọ trung bình là 20 năm.
    Culi Nhỏ sống ở các khu rừng thÆ° thoáng,cây có nhiều hang bọng,vùng sống thường ổn định qua nhiều năm
Phân bố :
   - Thế giá»›i : Lào, Campuchia
   - Việt Nam : Các tỉnh có rừng ở phía bắc sông Cá»­u Long.
Tình trạng bảo tồn :
   - Thế giá»›i :Sách đỏ IUCN phân hạng sẽ nguy cấp : VU
   - Việt nam : Sách đỏ Việt Nam phân hạng sẽ nguy cấp : VU A1c,d

Cu Li là loài thú bé bỏng và nhút nhát . Chúng ta hãy chung tay bảo vệ loài thú dá»… thÆ°Æ¡ng này các bạn nhé !